Zakład Anatomii Porównawczej
im. Henryka Hoyera jr.
im. Henryka Hoyera jr.
Witamy serdecznie na naszej stronie!
Od lewej: W. Witaliński, J. Dymek, A. Dymek, R. Piprek, J.M. Szymura, A. Pecio, S. Hofman, M. Pabijan, E. Podmokła, K. Żuwała, D. Podkowa,
M. Pis, A. I. Ricoma, I. Rams-Pociecha, P. Mizia, S. Bury, J. Jakóbik. 2021.
Choroby płazów
Ruszyła akcja zbierania informacji o chorobach i patogenach płazów w Polsce! Zapraszamy do zapoznania się z działalnością Grupy Roboczej ds. Chorób Płazów w Polsce i dzielenia się informacjami o chorych płazach!
Aktualności
Polecamy dwa świetne wykłady dr hab. Rafała Pipreka, na kanale Copernicus Center, Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
1) o powstaniu i ewolucji mózgu:
https://www.youtube.com/watch?v=khsfDZ8bKR4
2) De sensibus, a więc słów kilka o zmysłach
https://www.youtube.com/watch?v=CkaEjv69Gz0&t=84s
Miejsce
Zakład Anatomii Porównawczej (ZAP), Instytut Zoologii i Badań Biomedycznych, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Stanowisko
Poszukujemy osoby przynajmniej z doktoratem (dyscyplina: biologia), którą możemy zatrudnić na stanowisku asystenta lub adiunkta na pełnym etacie badawczo-dydaktycznym.
Pożądane kwalifikacje
Wspieramy możliwość rozwoju własnych pomysłów badawczych w zakresie anatomii, histologii, ewolucyjnej biologii rozwoju, filogenetyki molekularnej, ekologii molekularnej, badań stref mieszańcowych i taksonomii kręgowców.
Zainteresowanych prosimy o wstępny kontakt, natomiast pełna treść konkursu zostanie ogłoszona w kwietniu 2022. Start do negocjacji, optymalnie od października 2022.
Kontakt
dr hab. Maciej Pabijan, prof. UJ
maciej.pabijan@uj.edu.pl
Mitonuclear co-adaptation and speciation in amphibians
Mitochondrial protein complexes involved in aerobic respiration are encoded in mitochondrial DNA and nuclear DNA, a condition necessitating co-adaptation between the two genomes. Mitonuclear co-adaptation is broken up by recombination when individuals from divergent lineages (such as different species) mate and produce hybrid progeny. Mitonuclear incompatibilities, i.e. the mismatch between gene products encoded by the mtDNA of one species and nDNA of another, may constitute important postzygotic reproductive barriers. However, several basic aspects of this potentially universal reproductive isolation mechanism remain poorly known. The goal of this project is to evaluate the role of mitonuclear co-adaptation in amphibian speciation.
The post-doc will participate in attaining one or more of the following aims of the project: (1) assess the concordance of patterns of sequence divergence in mtDNA- and nDNA-encoded genes involved in mitochondrial metabolism across the contact zones of hybridizing amphibian species, (2) evaluate the causes of widespread mtDNA introgression in amphibians, (3) assay the functional and fitness consequences of mitonuclear incompatibility in tadpoles.
The post-doc will join a team of researchers led by Maciej Pabijan (http://zap-uj.pl/pabijan_en.html) at the Institute of Zoology and Biomedical Research at Jagiellonian University in Kraków.
The position involves molecular lab work (targeted sequencing), demographic modelling and participation in an experiment on tadpole fitness and function in relation to mitonuclear discordance. Depending on his/her interests, the candidate may also contribute to field work (amphibian sampling) in Poland and beyond. The project is funded by the National Science Centre of Poland. The post-doc position is for 30 months with a salary of ~7 000 PLN (~1 550 Euro) per month, which is reasonable considering the lower living costs of Kraków compared to other European cities. The starting date is negotiable but preferably April or May 2022. For more information contact Maciej Pabijan (maciej.pabijan@uj.edu.pl)
https://www.polskieradio.pl/7,Jedynka/9352,WIST-konkurs-popularnonaukowy
https://www.polskieradio.pl/7/5098/Artykul/2790652,Jak-sie-zachowac-gdy-spotkamy-w-lesie-weza
M. Pabijana i W. Babika
w Nauce dla Przyrody:
https://naukadlaprzyrody.pl/2020/12/15/globalne-wymieranie-plazow/
UWAGA!
https://www.kwantowo.pl/2020/11/08/w-sprawie-inteligentnego-projektu/

W dniach 23-24 listopada 2019 odbyło się drugie Polskie Sympozjum Herpetologiczne we Wrocławiu, w którym brali udział studenci oraz pracownicy Zakładu Anatomii Porównawczej. Paulina Jośko przedstawiła referat na temat systemów genetycznych żab zielonych w Dolinie Górnej Wisły (temat pracy magisterskiej), Lara Mołoniewicz przedstawiła wyniki badań nad żabą zwinką na Roztoczu (wstępne wyniki do pracy magisterskiej), Joanna Jakóbik przygotowała poster o prewalencji Batrachochytrium dendrobatidis w populacjach płazów (temat pracy licencjackiej), a Maciej Pabijan przedstawił najnowsze wyniki na temat występowania trzech groźnych patogenów (B. dendrobatidis, B. salamandrivorans, Ranavirus) płazów Polski. Na sympozjum do Wrocławia przybyła liczna reprezentacja UJ.

Tereny w okolicach Kampusu UJ charakteryzują się wysoką bioróżnorodnością i są cenne przyrodniczo. Niestety wiele gatunków roślin i zwierząt wycofała się z tego obszaru na skutek melioracji, zaśmiecania i postępującej zabudowy. Tam gdzie dawniej były podmokłe łąki i żyzne pastwiska, dziś mamy śmietnik budowlany oraz sztuczne trawniki. Wydział Biologii UJ próbuje choćby na małą skalę pomóc przyrodzie poprzez odtworzenie w tym miejscu drobnych stawów, w których różne gatunki zwierząt znajdują dogodne warunki życia. Drugim celem budowy stawów to wspieranie „małej retencji” wody w krajobrazie. W wyniku nadmiernej melioracji i regulacji rzek mamy dziś w Polsce problemy z wodą. Zazwyczaj jest jej za mało, gdyż gleby są przesuszone na skutek postępującej melioracji oraz zasypywania i niszczenia oczek wodnych w krajobrazie. Z drugiej strony, jak dużo deszczu spadnie, to woda bardzo szybko spływa uregulowanymi rzekami do morza. Można temu przeciwdziałać w skali lokalnej budując niewielkie zbiorniki wodne, stawy i zastawki na ciekach.
Do odtworzonych stawów na Kampusie UJ pierwsze owady i płazy weszły już miesiąc po ich wykopaniu, a w czerwcu 2019 odnotowaliśmy rozród 3 gatunków płazów! Tematem tym zajęła się studentka Zakładu Anatomii Porównawczej, p. Jagoda Stawiarska, która monitoruje płazy i owady wchodzące do nowo utworzonych siedlisk wodnych.
![]() |
![]() |
![]() |
W trakcie Festiwalu Nauki 2019 studenci naszego zakładu przygotowali warsztaty: „Niezwykłe życie płazów – rozwój i rozród”. Na warsztatach można było poznać fascynujące przykłady cyklu życia płazów oraz ich różnorodne strategie rozrodcze. Była możliwość oglądania żywych przedstawicieli fauny rodzimej, jak i egzotycznej. Płazy cieszyły się dużym zainteresowaniem odwiedzających nasze stoisko, zarówno dzieci jak i dorosłych.


W dniach 8-9 grudzień 2018 odbyło się pierwsze Polskie Sympozjum Herpetologiczne, na którym Zakład Anatomii Porównawczej był licznie reprezentowany. Wykład plenarny wygłosił Profesor Jacek M. Szymura, Maciej Pabijan przedstawił referat na temat zmian liczebności płazów w Puszczy Niepołomickiej na przestrzeni ostatnich 50ciu lat, nasza absolwentka Iza Sadza podsumowała 4 lata studiów nad batrachofauną Tatrzańskiego Parku Narodowego, a studenci Sara Bąk, Joanna Jakóbik, Paulina Jośko i Jakub Zając przedstawili wyniki swoich prac dyplomowych.
W trakcie Dni Gadów organizowanych przez Koło Studenckich Projektów Badawczych i Edukacji Przyrodniczej UJ, nasi doktoranci prowadzili zajęcia dla uczniów szkół podstawowych i średnich pt. „Oznaczanie kręgowców”, ze szczególnym uwzględnieniem rodzimych płazów i gadów, po czym odbyła się również wystawa naszych preparatów makroskopowych. Dr hab. Maciej Pabijan wygłosił referat pt. „Pochodzenie i różnorodność płazów i gadów Madagaskaru”.
W trakcie Festiwalu Nauki 2017 doktoranci i magistrantka naszego zakładu przygotowali prezentację: JAK RYBY KOMUNIKUJĄ SIĘ Z OTOCZENIEM. Preparaty anatomiczne i mikroskopowe oraz zdjęcia z mikroskopów elektronowych cieszyły się dużym zainteresowaniem odwiedzających nasze stoisko, zarówno dzieci jak i dorosłych. Dzieci chętnie uczestniczyły w różnego typu konkursach z nagrodami

Na fotografii od lewej: (na dole) mgr Anna Dymek, Hanna Różycka
(na górze) mgr Jakub Dymek, mgr Józef Różański